vrijdag 30 maart 2012

Tijd voor serieuze zaken: Armoede in Servië

Armoede in Servië  
Na al die leuke uitjes en avonturen wordt het nu tijd voor een meer serieuzer onderwerp: Armoede in Servië. Ik weet dat het een immens onderwerp is met vele aspecten en problemen, maar toch zal ik in dit artikel proberen uit te leggen welke problemen de Servische samenleving kent op het gebied van armoede. Mijns inziens worden veel van de armoedeproblematiek hier veroorzaakt door het falen van het gehele stelsel van sociale zekerheid en pensioen. In de volgende alinea's zal ik proberen uit te leggen waarom ik denk dat dit het geval is in Servië.

De laatste weken word ik steeds weer geconfronteerd met de armoede die hier in Servië (en Kosovo) voorkomt. Een gemiddeld Servisch inkomen is zo'n 300 euro per maand, dit is redelijk, gezien de lage prijzen hier (al lijkt het misschien niet veel). Zo kost een brood zo'n 40 eurocent en een fles water 30 eurocent. Een 'gemiddeld' gezin kan van deze 300 euro redelijk rondkomen per maand. Helaas is dit alleen het gemiddelde in het land en is er hier een enorme kloof tussen de rijken en armen in dit land, wat betekent dat een groot gedeelte van de samenleving onder de armoedegrens leeft en amper rond kan komen. En dan hebben we het nog niet eens over de Roma-bevolking in Servie, een totaal buitengesloten minderheid die geen werk (werkloosheidscijfer van meer dan 90% is niet heel raar), geen pensioen en geen uitkering heeft. Dagelijks zie je Roma-kinderen door de straten van Belgrado zwerven, zoekend naar dinars. Ook hier in Pristhina, Kosovo, waar ik deze week verblijf voor mijn project, zie je overal Roma-vrouwen met kinderen op schoot, bedelend voor euro's en kinderen die geld proberen te verdienen door autoruiten van wachtende auto's te wassen. De Roma-samenleving is een aparte wereld, iets wat wij in Nederland niet (in zo'n mate) kennen. Over de laatste decennia is het beeld dat de gemiddelde Serviër heeft van de Roma-samenleving gekelderd, onder invloed van samenleving en overheid. Hierdoor geven de Roma ook totaal niet meer om het eigen imago en bevestigen zij het bestaande imago (of de stereotypering). Deze vicieuze cirkel is al jaren bezig en zal ook nog wel even voortduren. Een trieste zaak. Een bizarre, omgekeerde wereld, vergeleken met Nederland.

Een van de oorzaken die naar mijn mening deels verantwoordelijk is voor deze problematiek in Servië is dat een erg groot gedeelte van de Servische arbeidsmarkt gebaseerd is op 'grijze en zwarte arbeid'. Mensen ruilen producten, wisselen diensten uit en krijgen hun 'loon' handje-contantje. Doordat ze hierbij geen enkele belasting/premie betalen aan de overheid, bouwen ze tevens geen pensioen op en hebben ze ook geen recht op uitkeringen als ze hun 'banen' verliezen. Als gevolg van dit soort arbeid zijn veel oudere mensen, die niet meer kunnen werken, afhankelijk van familie en een pensioen dat vaak niet meer telt dan 100 euro per maand, wat normaal leven bijna niet mogelijk maakt. Vandaar dat veel oude mensen in Belgrado proberen bij te verdienen als schoenenpoetser of schoenveter-verkoper op straat. Helaas is ook een groot gedeelte van deze mensen gedwongen te bedelen op straat, om een extra centje te krijgen per maand. Een trieste zaak, iets wat je als relatief 'rijke' West-Europeaan bijna niet kunt begrijpen.

Mijn Kosovo-avontuur
Afgelopen week was ik in Pristhina, Kosovo, waar ik het project heb georganiseerd voor de Nederlandse, Servische en Kosovo-Albanese deelnemers. Erg interessant en tof, maar ook erg vermoeiend. Elke avond na de lezingen en het diner nog vergaderen en schrijven tot diep in de nacht, waarna de wekkers tegen 8 uur 's morgens weer gingen. Foto's zullen nog volgen voor jullie! De trainingen waren erg interessant, onder andere een training over interview-technieken en media, iets wat ik natuurlijk erg goed kan gebruiken voor mijn scriptie, gezien ik nog meerdere interviews wil doen. Dankzij een van de trainers ben ik nog op een nieuwe naam gekomen. Een van de bodyguards van Milosevic schijnt in Kosovo te wonen. Die ga ik dus nog proberen te strikken voor een interview. Misschien kan hij me nog wat interessante inside informatie geven! Nou, meer heb ik op dit moment niet te melden! Oh wacht, toch wel, ik ben aangenomen voor een volunteering-project in Banja Luka, Bosnië. Eind mei zal ik daar een weekje verblijven om met andere studenten uit verschillende landen te discussiëren en te praten over de invloed van vrijwilligerswerk op post-conflict samenlevingen. Daarnaast gaat mijn maand weeshuis-werk in juli ook definitief door. Zo te zien ga ik heel wat nieuwe ervaringen op doen deze zomer! Errrrrrg tof!

Laku noc!
Wout

1 opmerking: