Tijd voor serieuze zaken: Armoede in Servië

Armoede in Servië  
Na al die leuke uitjes en avonturen wordt het nu tijd voor een meer serieuzer onderwerp: Armoede in Servië. Ik weet dat het een immens onderwerp is met vele aspecten en problemen, maar toch zal ik in dit artikel proberen uit te leggen welke problemen de Servische samenleving kent op het gebied van armoede. Mijns inziens worden veel van de armoedeproblematiek hier veroorzaakt door het falen van het gehele stelsel van sociale zekerheid en pensioen. In de volgende alinea's zal ik proberen uit te leggen waarom ik denk dat dit het geval is in Servië.

De laatste weken word ik steeds weer geconfronteerd met de armoede die hier in Servië (en Kosovo) voorkomt. Een gemiddeld Servisch inkomen is zo'n 300 euro per maand, dit is redelijk, gezien de lage prijzen hier (al lijkt het misschien niet veel). Zo kost een brood zo'n 40 eurocent en een fles water 30 eurocent. Een 'gemiddeld' gezin kan van deze 300 euro redelijk rondkomen per maand. Helaas is dit alleen het gemiddelde in het land en is er hier een enorme kloof tussen de rijken en armen in dit land, wat betekent dat een groot gedeelte van de samenleving onder de armoedegrens leeft en amper rond kan komen. En dan hebben we het nog niet eens over de Roma-bevolking in Servie, een totaal buitengesloten minderheid die geen werk (werkloosheidscijfer van meer dan 90% is niet heel raar), geen pensioen en geen uitkering heeft. Dagelijks zie je Roma-kinderen door de straten van Belgrado zwerven, zoekend naar dinars. Ook hier in Pristhina, Kosovo, waar ik deze week verblijf voor mijn project, zie je overal Roma-vrouwen met kinderen op schoot, bedelend voor euro's en kinderen die geld proberen te verdienen door autoruiten van wachtende auto's te wassen. De Roma-samenleving is een aparte wereld, iets wat wij in Nederland niet (in zo'n mate) kennen. Over de laatste decennia is het beeld dat de gemiddelde Serviër heeft van de Roma-samenleving gekelderd, onder invloed van samenleving en overheid. Hierdoor geven de Roma ook totaal niet meer om het eigen imago en bevestigen zij het bestaande imago (of de stereotypering). Deze vicieuze cirkel is al jaren bezig en zal ook nog wel even voortduren. Een trieste zaak. Een bizarre, omgekeerde wereld, vergeleken met Nederland.

Een van de oorzaken die naar mijn mening deels verantwoordelijk is voor deze problematiek in Servië is dat een erg groot gedeelte van de Servische arbeidsmarkt gebaseerd is op 'grijze en zwarte arbeid'. Mensen ruilen producten, wisselen diensten uit en krijgen hun 'loon' handje-contantje. Doordat ze hierbij geen enkele belasting/premie betalen aan de overheid, bouwen ze tevens geen pensioen op en hebben ze ook geen recht op uitkeringen als ze hun 'banen' verliezen. Als gevolg van dit soort arbeid zijn veel oudere mensen, die niet meer kunnen werken, afhankelijk van familie en een pensioen dat vaak niet meer telt dan 100 euro per maand, wat normaal leven bijna niet mogelijk maakt. Vandaar dat veel oude mensen in Belgrado proberen bij te verdienen als schoenenpoetser of schoenveter-verkoper op straat. Helaas is ook een groot gedeelte van deze mensen gedwongen te bedelen op straat, om een extra centje te krijgen per maand. Een trieste zaak, iets wat je als relatief 'rijke' West-Europeaan bijna niet kunt begrijpen.

Mijn Kosovo-avontuur
Afgelopen week was ik in Pristhina, Kosovo, waar ik het project heb georganiseerd voor de Nederlandse, Servische en Kosovo-Albanese deelnemers. Erg interessant en tof, maar ook erg vermoeiend. Elke avond na de lezingen en het diner nog vergaderen en schrijven tot diep in de nacht, waarna de wekkers tegen 8 uur 's morgens weer gingen. Foto's zullen nog volgen voor jullie! De trainingen waren erg interessant, onder andere een training over interview-technieken en media, iets wat ik natuurlijk erg goed kan gebruiken voor mijn scriptie, gezien ik nog meerdere interviews wil doen. Dankzij een van de trainers ben ik nog op een nieuwe naam gekomen. Een van de bodyguards van Milosevic schijnt in Kosovo te wonen. Die ga ik dus nog proberen te strikken voor een interview. Misschien kan hij me nog wat interessante inside informatie geven! Nou, meer heb ik op dit moment niet te melden! Oh wacht, toch wel, ik ben aangenomen voor een volunteering-project in Banja Luka, Bosnië. Eind mei zal ik daar een weekje verblijven om met andere studenten uit verschillende landen te discussiëren en te praten over de invloed van vrijwilligerswerk op post-conflict samenlevingen. Daarnaast gaat mijn maand weeshuis-werk in juli ook definitief door. Zo te zien ga ik heel wat nieuwe ervaringen op doen deze zomer! Errrrrrg tof!

Laku noc!
Wout

Mijn bliksembezoek aan de Vojvodina =)

Crkva Imena Marijinog Kathedraal

Jaja, en daar ben ik weer met een nieuwe update. Gistermiddag was het weer hier zo briljant, dat ik om 13.00u mijn biezen heb gepakt en naar het busstation ben gegaan, om vervolgens de stad in te ruilen voor de mooie, stoffige, relaxte stad Novi Sad, gelegen in de Vojvodina op zo'n 90 kilometer van Belgrado. Al snel liet ik het drukke stadsleven achter me en reden we door uitgestrekte vlakten, glooiende heuvels en veel kleine dorpjes. Heuvel op, heuvel af, bossen, vlakten en over de Donau met een briljant uitzicht over een aantal kleine dorpjes op een heuvelkam. Alleen de heenreis was de 500 dinar (5 euro) al waard!

Het Petrovaradin-fort (vanaf Novi Sad)

Voordat ik verder ga zal ik jullie eerst iets meer vertellen over deze regio, gezien het officieel een autonome regio is. Om jullie maar even iets te leren op deze mooie donderdag zal ik beginnen met een klein historisch lesje. De Vojvodina is een regio in het noorden van Servië, met als 'grens' de loop van de Sava en Donau-rivier en als hoofdstad Novi Sad, mijn plaats van bestemming. Deze ''graanschuur van Servië'' is vernoemd naar het Servische woord Vojvoda, dat een militaire heerser binnen een land aanduidde. In 1848, tijdens anti-Habsburgse opstanden in Hongarije, sloeg deze opstand over naar de Vojvodina en werd de Srpska Vojvodina uitgeroepen, maar maakten ze nog altijd wel deel uit van de Donau-monarchie (Oostenrijk-Hongarije). Na de Eerste Wereldoorlog, waarin Hongarije aan de zijde van Duitsland had gevochten, werd tijdens het Verdrag van Trianon in 1920 besloten dat Hongarije deze gebieden moest afstaan aan het toenmalige ''Koninkrijk der Serviërs, Kroaten en Slovenen''. Tussen 1941 en 1945 verdween het van de landkaart en werd het wederom door Fascistisch Hongarije veroverd en bezet. Na de Tweede Wereldoorlog werd het onderdeel van de Joegoslavische Federatie als Socialistische Autonome Provincie Vojvodina, waarbij ze vanaf 1963 enige autonomie kregen, welke in 1974 verder werd uitgebreid, waardoor ze evenveel rechten kregen als de andere republieken binnen de Joegoslavische Federatie. Toen Milosevic aan de macht kwam, draaide hij deze autonomie terug in 1990, waardoor de Vojvodina weer deel uit ging maken van Servie. In 2009 verkreeg de regio wederom zijn autonomie.

Uitzicht en voeten

Novi Sad is vooral bekend vanwege het grote fort Petrovaradin. Het huidige fort is gebouwd tussen 1692 en 1780, maar het bevat vestingwerken daterend uit de Romeinse tijd. De bouw kostte destijds zo'n 70 a 80 slaven het leven, PER DAG. Vrij gruwelijk dus. Onder het fort ligt zo'n 16 kilometer aan tunnels. Al in 1526 werd het fort door de Ottomanen (Turken) ingenomen. Pas in 1687 werd het fort heroverd door de Oostenrijk-Hongaren, die het oude fort deels begonnen af te breken en te vervangen. De Ottomaanse dreiging zou tot 5 augustus 1712 blijven, toen werden ze voor eens en altijd verslagen door de Oostenrijks-Hongaarse legers. Met het einde van deze slag zou ook de Turkse dreiging voor Centraal Europa tot een einde komen.

Zonsondergang vanaf het fort =)

Leuk feitje, Tito, bij wiens graf ik enkele weken geleden nog stond, heeft hier als jonge vent nog gevangen gezeten. Over in de voetsporen van Tito gesproken:) Maargoed, nu terug naar mijn bezoek aan Novi Sad. Zoals ik al zei heb ik de orginaliteitsprijs gewonnen door gewoon in een bus te stappen en 2 uur te reizen om in een stad te komen waarvan ik niet echt wist of het de moeite waard was. Wel mensen, het was de moeite waard! Na een kort taxi-ritje van het busstation naar het centrum kwam waande ik me in een Oostenrijkse stad. Na wat verdwalen en zoeken kwam ik uiteindelijk aan de Donau, vanwaar ik het statige fort Petrovaradin aan de andere kant van de rivier kon zien liggen, uitkijkend over heel Novi Sad. Na een iets langere wandeling en een nog iets langere klim naar het fort had ik een briljant uitzicht over het gehele gebied. Ik snap wel waarom die Ottomanen en Habsburgers zoveel moeite hebben gedaan dit fort te veroveren! Na een half uurtje te hebben rondgedwaald heb ik afgesproken met Dragana, een vriendin die deels in Novi Sad, deels in Belgrado woont. Zij heeft me een tour gegeven door de rest van de stad, waarna we hebben gegeten in een leuk traditioneel restaurantje. Hoofdgerecht, salade, bier en rakija voor omgerekend 7,50 euro, seems legit? Helaas was de avond weer veel te snel voorbij en werd het tijd voor mijn lange terugtocht na een geslaagde middag in deze mooie stad! Ik ga hier zeker nog wel een keer naartoe, al is het alleen maar voor de briljante zonsondergang vanaf het fort!

Topli pozdrav iz Beograda!




Wout

Zon, Ada en St. Paddy's Day

Het is alweer een tijdje geleden dat ik voor het laatst iets gepost heb, dus het wordt weer eens tijd! Het weer is hier verschrikkelijk mooi. Het hele weekend is het 23-25 graden geweest en ook vandaag is het weer zo warm! 23/24 graden voelt hier in de stad als 30 in Nederland. Dit weekend heb ik alleen maar gerelaxt.

Voeten @ Ada

Allereerst was het natuurlijk St. Paddy's Day op zaterdag. Via Maria (werkt voor de Zweedse ambassade hier) konden we naar een St. Paddy's Party in de Canadese Ambassade hier. Suuuuupertof! De hele avond hebben we ons vermaakt met dansen, Guinness-bier en nationaliteiten raden (oh mijn god wat zijn Duitsers makkelijk te herkennen). Het werd een wilde avond, met veel 90's hits en Ierse volksmuziek! Een heerlijk feest na een lange werkweek!

Zonsondergang @ Ada

Ergens langs de Sava rivier hebben ze hier in Belgrado een kunstmatig meer aangelegd: Ada. Verschrikkelijk fijne restaurants/cafeetjes, kiezelstrand en ontzettend veel mensen. De place-to-be op een mooie dag in het weekend! Op zaterdag vertrokken Daniel, Maria en ik via de markt op Zeleni Venac, waar we eerst nog wat vers fruit hebben gekocht, in een bloedhete bus naar het Ada-meer, zo'n goeie 15 minuten buiten het centrum. Eenmaal daar gekomen vonden we al snel een fijn plekje op het strand waar we ons picknickkleed kwijt konden. Heerlijk. Gitaarmuziek op de achtergrond en geweldig gezelschap. Zondag hebben we dit tafereel herhaald, inclusief een andere vriend van ons, Marko. Erg gezellig! 'S avonds lekker cevapcici (soort worstjes met paprikapoeder en turks brood) eten in een Sarajevsko (grill). Gezien het mooie weer heb ik gisteren tot half 11 buiten gezeten, genietend van dit ontzettend mooie weer. Het fijne is ook dat het nu al zeker is dat het tot eind september dit weer wordt, en warmer/beter. Ik moet me voorbereiden op een zomer met 40-45 graden. Officieel zal het dan 39 graden zijn (boven de 39 graden krijgt iedereen hier hittevrij. Gezien dit zo'n beetje de hele zomer het geval zal zijn laten de overheid/bedrijven het kwik officieel niet boven de 39 graden komen. Vrij bizar!

Daniel, Maria en ik @ Ada

Mijn project komt nu ook dichtbij. Deze zondag zal ik voor een week in Pristhina, Kosovo zijn. Erg interessant om al die lezingen bij te wonen, maar tevens een mogelijkheid om mijn vrienden in Kosovo weer eens te zien. Die heb ik immers sinds mijn uitwisseling twee jaar geleden niet meer gezien! Ben benieuwd hoe het zal zijn! Tevens hebben Maria, Daniel, Marko en ik een tripje naar Boedapest geplanned. In het eerste weekend van april zullen we afreizen naar deze andere geweldige stad, op zo'n 6 uur van Belgrado verwijderd. Maria gaat vanaf april elke twee maanden een week vanuit Boedapest werken, dus we kunnen gratis met haar meerijden in de auto van de Zweedse Ambassade. Alleen maar winnen dacht ik zo! Op het werkfront verder niet zoveel nieuws. De laatste week was vrij hectisch en er was ontzettend veel af te ronden voor het project volgende week, maar het is gelukt! Alles is nu zo goed als geregeld.

Whoehoe, er komt ook weer nieuw bezoek uit Nederland!! In het weekend van 15 april komt Wim, mijn huisgenoot uit Groningen, naar Belgrado om hier een lang weekend door te brengen! Ook Vincent en Edwin hebben hun ticket geboekt en zullen in de tweede week van mei in Belgrado verblijven. Kijk er naar uit weer eens Nederlands te praten!

Uit de oude doos, zoek de verschillen, Tito en Titotonnie

Op het front van mijn scriptie is er wel nieuws! Ik heb weer een persoon weten te strikken voor mijn interviews. Louis Sell, een Amerikaanse diplomaat uit de jaren '90 (en schrijver van ''Slobodan Milosevic and the Destruction of Yugoslavia'') komt hier op 19 mei naartoe en hij was zeer enthousiast over het interview dat we gaan hebben! Spannend! Voor wat meer informatie over deze man en zijn boek. Ik kijk er erg naar uit over zijn boek en mijn onderzoek te praten! Ik zal jullie op de hoogte houden betreffende deze interviews en mijn onderzoek.

Een foto van de fotograaf!

Ook heb ik nog een nieuwtje van andere aard. (SCHRIK NIET PAP EN MAM) Ik heb de afgelopen week een klein beetje tijd gehad om na te denken over mijn zomer dit jaar. De opties waren reizen over de Balkan, Exit/Sziget-festival bezoeken of nog wat meer vrijwilligerswerk. Ik denk dat ik voor de laatste optie ga. Ik heb een project gevonden in Servië, waarmee ik zal afreizen naar Nis, een stad in Zuidoost Servië. In deze stad staat een weeshuis. Het project zal bestaan uit het vermaken van de kinderen in dit weeshuis voor zo'n 3 weken (letterlijk knutselen, wandelen, uitstapjes maken, voetballen etcetera). Het project zal, zoals het nu lijkt, plaats gaan vinden tussen 9 en 24 juli. Dus daarna zal ik waarschijnlijk weer terug naar Nederland komen. Na mijn mail naar de Nederlandse stichting die dit organiseert kreeg ik een enthousiaste mail terug dat ze me graag willen laten deelnemen aan dit project/vrijwilligerswerk. Nu moet ik natuurlijk mijn Servisch lessen helemaal gaan intensiveren. Ik denk er daarom over een Servische ''intensive language course'' te gaan doen, om het Servisch sneller onder de knie te krijgen!

Nou, meer heb ik vandaag niet meer te melden. Ik zal jullie op de hoogte houden van alle ontwikkelingen. Ik hoop dat jullie ook een beetje kunnen genieten van het Nederlandse weer, maar geloof me, ik zal aan jullie denken als ik weer lekker zonder t-shirt in de zon aan het water lig!;)

Vidimo se!

Bezoek uit Nederland!

Daar zit ik dan, laptop op schoot, in de zon, op het terras. Zoals het hoort begin maart!:) De laatste week is het weer alleen maar goed geweest. Mijn bezoekers uit Nederland hebben geluk gehad! Afgelopen week waren pap, mam en Lise in Belgrado. Dagenlang door de stad struinen en lekkere restaurants bezoeken, wat een verwennerij! En er kan weer een lekker restaurant aan de lijst worden toegevoegd. Na aanraden van Yuri toch maar eens naar Little Bay Restaurant geweest, volgens de Lonely Planet de beste in Belgrado. De

Wauw =)

stilte van mijn vader gedurende de gehele maaltijd zei genoeg. Wat een lekker eten en wat een sfeer in dat restaurant. Het restaurant was zo ingericht dat het een opera-gebouw leek, inclusief balkonnetjes en opera-muziek. Heerlijk! Verder hebben we allerlei mooie plekken in Belgrado bezocht en ONTZETTEND veel gewandeld! De laatste keer dat ik zoveel heb gelopen in 4 dagen is denk ik toen Nienke hier op bezoek was! Met het terror-tempo van paps konden we in deze vier dagen vast en zeker teruglopen naar Nederland, daar ben ik van overtuigd. Ik denk dat hij er toch eens over moet gaan denken de marathon te lopen.

Kalemegdan

Nu, na deze drukke en vermoeiende week zit ik lekker op het terras van mijn favoriete café. De tweede keer dit jaar! Afgelopen week al lekker in Zemun op het terras een biertje gedronken met mijn ouders! Chilllllll! Ook weer een aantal supermooie foto's gemaakt, al zeg ik het zelf! Deze week is de pret weer voorbij helaas! Er moet nog veel gebeuren voor ik naar Kosovo vertrek op de 25e maart. Ik hoop een van deze weken nog wel enkele dagen naar Boedapest te gaan. Dat zou natuurlijk helemaal geweldig zijn met dit weer! Aankomende week heb ik nog weer een interview of twee. Ik houd jullie op de hoogte! Vandaag ga ik niet zoveel meer doen denk ik. Vooral een beetje bijkomen en luieren, met het oog 

Uitzicht Zemun

op een nieuwe werkweek. Maandagavond komt mijn Italiaanse huisgenoot Yuri weer terug uit Milaan, waar hij enkele dagen is geweest. Ik gok dat we dit nog wel even gaan vieren met een dikke borrel, natuurlijk ook omdat Italië haar voetbalinterland tegen de VS heeft verloren met 0 - 1. Reden genoeg voor een feestje dacht ik. Kan hij dat weer lekker de hele week aanhoren! Ik kijk nu al uit naar het EK deze zomer. Samen met een Duitser en een Italiaan voetbalwedstrijden kijken, NICE. Moet alleen nog wat oranje versiering vinden natuurlijk. Ben mijn Nederlandse voetbalshirt vergeten.

Nou mensen, ik ga jullie weer verlaten voor vandaag. Ga nog even lekker genieten van dit geweldige weer! 

Tot snel!